โลกที่เราทุกคนอาศัยอยู่ร่วมกันนี้ ถือเป็นดาวเคราะห์เพียงดวงเดียวที่มีอุณหภูมิเหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของทุกชีวิต แต่ปัจจุบันโลกของเรากำลังอุ่นขึ้น อุ่นขึ้น ทำให้บ้านของพวกผม (หมีขาว) ที่เป็นน้ำแข็งละลายเร็วขึ้นๆ ตามไปด้วย สาเหตุหลักนั้นเกิดจาก ปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่มากเกินไปนั่นเอง ซึ่งก๊าซเรือนกระจกนี้ มีทั้งก๊าซที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และเกิดจากการทำกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ แล้วก๊าซเรือนกระจกนี้มีอะไรบ้าง และเกิดจากไหนกันบ้างนะ มาติดตามไปด้วยกันนะครับ
ก๊าซเรือนกระจกที่เกิดขึ้นบนโลกนี้มีทั้ง ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ก๊าซมีเทน ก๊าซไนตรัสออกไซด์ กลุ่มก๊าซไฮโดรฟลูออโรคาร์บอน กลุ่มก๊าซเปอร์ฟลูออโรคาร์บอน ก๊าซซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์ ก๊าซไนโตรเจนไตรฟลูออไรด์ ไอน้ำ โอโซน และก๊าซคลอโรฟลูออโรคาร์บอน (สารซีเอฟซี) แต่ในปัจจุบันนี้พบว่า ก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์มีปริมาณเพิ่มขึ้นมากเกินไป จนก่อให้เกิดภาวะโลกร้อน (Global warming) และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate change) ซึ่งส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตและระบบนิเวศบนโลกใบนี้อย่างมาก จึงนำไปสู่การควบคุมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในพิธีสารเกียวโต (Kyoto Protocol) นั่นเอง โดยมีการกำหนดควบคุมก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ (Anthropogenic greenhouse gas emission) ที่สำคัญ 7 ชนิด คือ
คาร์บอนไดออกไซด์ (Carbon dioxide): CO2
เป็นก๊าซเรือนกระจกที่ถูกปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศและมีอิทธิพลต่อการเกิดการสะสมพลังงานความร้อนในชั้นบรรยากาศมากที่สุด เนื่องจากเป็นก๊าซเรือนกระจกที่ปริมาณมาก และสามารถเกิดขึ้นได้เองตามธรรมชาติ แต่ในปัจจุบันมนุษย์กลายมาเป็นตัวการหลักในการสร้างและปล่อย CO2 ซึ่งเกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ได้แก่ การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล เช่น การเผาไหม้ถ่านหิน น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ เพื่อเป็นพลังงาน นอกจากนี้การตัดไม้ทำลายป่า ยังเป็นสาเหตุให้ปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วอีกด้วย
มีเทน (Methane): CH4
เป็นก๊าซเรือนกระจกที่ถูกปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศโลกมากเป็นลำดับที่ 2 เป็นก๊าซที่มีอยู่ในธรรมชาติ แต่ร้อยละ 60 ในบรรยากาศเกิดจากการกระทำของมนุษย์ เช่น การทิ้งขยะด้วยวิธีฝังกลบ การทำฟาร์มปศุสัตว์ มูลสัตว์ การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิลในการทำเกษตรกรรม การบำบัดน้ำเสีย และอุตสาหกรรมอื่น ๆ ซึ่งสามารถส่งผลกระทบทำให้เกิดภาวะเรือนกระจกได้มากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ มากถึง 25 เท่า
ไนตรัสออกไซด์ (Nitrous oxide): N2O
เป็นก๊าซอีกชนิดหนึ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น ฟ้าผ่า ฟ้าแลบ ภูเขาไฟระเบิด รวมถึงการย่อยสลายของอินทรียวัตถุ แต่ในช่วงยุคอุตสาหกรรม มนุษย์ได้เพิ่มก๊าซชนิดนี้เข้าไปอีกประมาณร้อยละ 17 จากอุตสาหกรรมที่ใช้กรดไนตริกในกระบวนการผลิต เช่น อุตสาหกรรมเคมี พลาสติกบางชนิด การใช้ปุ๋ย การใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล รวมทั้งการเผาป่า ซึ่งส่งผลกระทบทำให้เกิดภาวะเรือนกระจกได้มากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มากถึง 298 เท่า
กลุ่มก๊าซไฮโดรฟลูออโรคาร์บอน (HFCs)
เป็นก๊าซเรือนกระจกที่มนุษย์สังเคราะห์ขึ้น ใช้ในระบบทำความเย็นต่าง ๆ และเป็นสารที่ถูกนำมาใช้แทนก๊าซคลอโรฟลูออโรคาร์บอน (CFCs) ซึ่งเป็นสารที่ใช้อยู่ในเครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น สเปรย์ และน้ำยาดับเพลิง มีศักยภาพในการกักเก็บความร้อนที่สูงมาก และทำให้เกิดภาวะเรือนกระจกได้มากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ประมาณ 124 ถึง 14,800 เท่า
กลุ่มก๊าซเปอร์ฟลูออโรคาร์บอน (PFCs)
เป็นก๊าซเรือนกระจกที่มนุษย์สังเคราะห์ขึ้น มาจากภาคอุตสาหกรรมเป็นหลัก โดยถูกใช้เป็นตัวทำละลายและสารตั้งต้นในการผลิต รวมถึงผลผลิตพลอยได้จากกระบวนการต่าง ๆ จากภาคอุตสาหกรรม เช่น การถลุงอะลูมิเนียม การผลิตสารกึ่งตัวนำ มีศักยภาพในการกักเก็บความร้อนที่สูงมาก และทำให้เกิดสภาวะเรือนกระจกได้มากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ประมาณ 7,390 ถึง 12,200 เท่า
ซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์ (Sulfur hexafluoride) : SF6
เป็นก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากมนุษย์ มีคุณสมบัติไม่ละลายในน้ำ แต่ละลายในตัวทำละลาย นิยมใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ นำมาใช้เพื่อเป็นฉนวนไฟฟ้าป้องกันการเกิดประกายไฟจากอุปกรณ์สวิทช์ไฟฟ้าแรงสูง หรือช่วยในการระบายความร้อนจากอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูง เช่น สวิตช์เกียร์ ซึ่ง SF6 สามารถส่งผลกระทบทำให้เกิดภาวะเรือนกระจกได้มากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ถึง 22,800 เท่า
ไนโตรเจน ไตรฟลูออไรด์ (Nitrogen trifluoride) :NF3
เป็นก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากมนุษย์ อยู่ในกระบวนการผลิตอุปกรณ์อิเล็กโทรนิคส์หรือวงจรขนาดเล็ก สามารถส่งผลกระทบทำให้เกิดภาวะเรือนกระจกได้มากกว่าก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มากถึง 17,200 เท่า
จากข้อมูลก๊าซเรือนกระจกต่าง ๆ ข้างต้น ทุกคนจะเห็นได้นะครับ ว่าก๊าซเรือนกระจกเหล่านี้ล้วนมีประโยชน์และมีความสำคัญต่อโลกของเรา แต่สิ่งที่พวกเราควรคำนึงถึงและให้ความสำคัญเพิ่มขึ้นให้มาก นั่นก็คือเรื่องของปริมาณการปล่อยว่า เราควรปล่อยก๊าซเรือนกระจกในปริมาณที่ระดับไหน ถึงจะสร้างผลกระทบที่จะเกิดขึ้นให้น้อยที่สุด เพื่อลดความรุนแรงและชะลอการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิในอนาคตได้
และในบทต่อไป พวกเรา (หมีขาว) จะมาเล่าให้ฟังนะครับว่า ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของทั่วโลกนั้นเป็นอย่างไร มีปริมาณเท่าไหร่ ประเทศไหนปล่อยมากที่สุด แล้วประเทศไทยอยู่อันดับที่เท่าไหร่
รอติดตามกันนะครับ...
อ้างอิง
- https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%81
- http://www.tgo.or.th/2015/thai/content.php?s1=7&s2=16&sub3=sub3#:~:text=%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8B%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88,%E0%B9%82%E0%B8%95%20%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%207%20%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94
- WWF ประเทศไทย. (2553). บันทึกโลกร้อน ประเทศไทย. (พิมพ์ครั้งแรก). กรุงเทพฯ : บริษัท สยามทองกิจ จำกัด
- Gore, A. (2007). โลกร้อน ความจริงที่ไม่มีใครอยากฟัง. An Inconvenient Truth. (พิมพ์ครั้งแรก). กรุงเทพฯ: มติชน.
- https://www.facebook.com/GreenstyleSE/photos/a.551150184905486/2431293310224488/?type=3&theater
- https://www.facebook.com/GreenstyleSE/photos/a.551150184905486/2137683139585508/?type=3&theater